Vrijdag was het tachtig jaar geleden dat het Joodse weeshuis in Leiden door de bezetter ontruimd werd. De bezetter gaf opdracht alle 59 bewoners af te voeren naar Kamp Westerbork. Vandaar uit werden zij gedeporteerd naar verschillende vernietigingskampen. Slechts 4 van de 59 bewoners overleefden de vernietigingskampen.
Voor het gebouw, dat nu dienst doet als apotheek en huisartsenpraktijk, staat een stenen koffer. Het is een van de zes koffers die samen het monument vormen voor plekken waar in de oorlog Joden zijn opgepakt en afgevoerd.
Vanwege corona was er twee jaar geen herdenking geweest, vorig pakte Jan -Jaap de Haan, voorzitter Historische Vereniging Oud Leiden, de draad weer op om de herdenking te blijven organiseren samen met schoolkinderen uit groep 8 van de St. Josephschool.
Truus de Haan, voorzitter Stichting Herdenking Jodenvervolging Leiden, vertelde wat hier gebeurd is op 17 maart 1943. Als het niet gebeurd was hadden nu misschien kinderen of kleinkinderen van de vermoorde Joden hier nu naar de dokter of apotheek gegaan vertelde zij.
De herdenking werd ook dit jaar weer redelijk druk bezocht.
De kinderen hebben de laatste weken les gekregen over de oorlog en de Holocaust. Naar aanleiding van die lessen hebben zij gedichten geschreven, enkele van deze gedichten werden voorgelezen.
De kinderen lazen de namen op van alle weggevoerde bewoners.
Na het voorlezen legden zij een steentje op de koffer.
Het leggen van een steentje bij een graf on monument is een oud Joods gebruik, waardoor men laat blijken langs geweest te zijn bij het graf.
Tot slot sprak Leo Levie in het Aramees de Kaddisj uit, een van de belangrijkste Joodse gebeden.
Na afloop van de korte plechtigheid was er een minuut stilte en legden bezoekers een steentje op de koffer.
Het blijft elk jaar weer een indrukwekkende herdenking, waarbij je bijna niet voor kan stellen dat men zo wreed geweest kan zijn. Onderaan dit artikel staat een filmpje waarin het verhaal van de kinderen en Lotte Adler verteld wordt.
We dachten we krijgen na deze afschuwelijke oorlog nooit meer oorlog in het westen. Helaas is er toch weer een leider zo gek om een heel volk op beestachtige wijze aan te vallen. Door deze zinloze oorlog worden duizenden onschuldige burgers gedood, staat de wereldvrede op het spel en stort de economie gedeeltelijk in. En dat allemaal door de grootheidswaanzin van een onmenselijk en beestachtige leider.
Een aantal jaar geleden is er lesmateriaal en een wandeling gemaakt over de deportatie van het Joods Weeshuis. In het verhaal en de wandeling staat Lotte Adler centraal. Ik heb de wandeling ‘Bagage’ nu diverse keren meegelopen en elke keer ben ik weer onder de indruk van het helaas waargebeurde verhaal. Zes jaar geleden heb ik gedeeltes van de wandeling en het verhaal gefilmd. Tijdens deze wandeling vertelde Caecil er her en der ook nog wat andere Leidse geschiedenis bij. Het is zeker aan te raden om het filmpje nog eens te bekijken en tot je door te laten dringen.
5 reacties
שלא נשכח
Love as always
Dimario
soms moet je dingen zichtbaar maken om het tot je door te laten dringen. We hebben het niet meegemaakt en moeten het hebben van de verhalen en de beelden. Zo’n koffer zet je aan het denken…
Wat mooi dat hier de schoolkinderen zo bij betrokken zijn, indrukwekkend. Ook zo mooi die deur van het gebouw.
Dat mag ook nooit vergeten worden.
[…] . Slechts vier van hen overleefden de oorlog, de anderen werden vermoord. Elk jaar is er op 17 maart een herdenking bij het voormalige weeshuis. Gisteren werd een begin gemaakt met het plaatsen van de eerste negen […]